สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐาน
1.1 ข้อมูลเกี่ยวกับที่ตั้งและอาณาเขต
องค์การบริหารส่วนตำบลโพน ตั้งอยู่บริเวณทางทิศใต้ของตัวอำเภอคำม่วง ประมาณ 9 กิโลเมตร อยู่ห่างจากตัวจังหวัดกาฬสินธุ์ ประมาณ 78 กิโลเมตร และอยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร ประมาณ 598 กิโลเมตร มีอาณาเขตการปกครองติดต่อกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นๆ ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับ ตำบลทุ่งคลอง อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์
- ทิศใต้ ติดต่อกับ ตำบลเนินยาง อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์
และ ตำบลโนนศิลา อำเภอสหัสขันธ์ จังหวัดกาฬสินธุ์
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ตำบลนาบอน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ตำบลหนองช้าง อำเภอสามชัย จังหวัดกาฬสินธุ์
1.2 การคมนาคม
เส้นทางสายหลัก
- ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 227 จังหวัดกาฬสินธุ์-อำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร
- ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 227,2289 สายจังหวัดกาฬสินธุ์ -อำเภอสมเด็จ –อำเภอสามชัย
เส้นทางสายรอง
- ทางหลวงชนบท หมายเลข กส.2253 สายบ้านโพน – อ.คำม่วง
- ทางหลวงชนบท หมายเลข กส. 5120 สายบ้านใหม่ฯ ต.โพน - บ้านคำคา ต.โนนศิลา
- ทางหลวงชนบท หมายเลข กส.4020 สายบ้านใหม่ฯ ต.โพน – บ้านดินจี่ ตำบลดินจี่
1.3 เนื้อที่
องค์การบริหารส่วนตำบลโพน มีเนื้อที่ทั้งหมด ประมาณ 38.34 ตารางกิโลเมตร(23,962.5 ไร่)หรือคิดเป็นร้อยละ 7.10 ของพื้นที่อำเภอคำม่วง
1.4 ภูมิประเทศ
ลักษณะภูมิประเทศ โดยทั่วไปขององค์การบริหารส่วนตำบลโพน มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่มมีแหล่งน้ำธรรมชาติเป็นลำห้วย ซึ่งลำห้วยสายหลักไหลผ่านคือลำห้วยสังกะ มีต้นกำเนิดจากเทือกเขาภูพาน ไหลลงทางทิศใต้ มารวมกันที่เขื่อนลำปาว ทำให้ในฤดูฝนมักจะมีน้ำท่วมบริเวณที่ลุ่มติดลำห้วย ลักษณะของดินเป็นดินร่วนปนทราย เหมาะแก่การทำการเกษตรในช่วงฤดูฝนและมักแห้งแล้งในฤดูแล้ง ทรัพยากรป่าไม้เป็นจำพวกไม้เต็ง รัง และไม้พลวง
1.4 จำนวนหมู่บ้านในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลโพน มี 7 หมู่บ้าน ดังนี้
1.4.1 เป็นหมู่บ้านที่อยู่ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลโพนทั้งหมู่บ้าน จำนวน 5 หมู่บ้านได้แก่
1) หมู่ 6 บ้านโพนนาเรียง
2) หมู่ 7 บ้านโคกน้อย
3) หมู่ 8 บ้านใหม่ชัยมงคล
4) หมู่ 9 บ้านหนองซองแมว
5) หมู่ 10 บ้านหนองบอน
1.4.2 เป็นหมู่บ้านที่อยู่ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลโพน บางส่วน จำนวน 2 หมู่บ้านได้แก่
1) หมู่ 1 บ้านโพน
2) หมู่ 5 บ้านคลองเตย
1.5 ท้องถิ่นอื่นในเขตตำบล
เทศบาลตำบลโพน จำนวน 1 แห่ง
1.6 ประชากร
ประชากรทั้งสิ้น 2,841 คน แยกเป็น ชาย 1,394 คน หญิง 1,394 คน จำนวนครัวเรือนทั้งสิ้น 837ครัวเรือน
(สำนักบริหารการทะเบียนกรมการปกครอง ตรวจสอบบ้านจากทะเบียนบ้าน ณ เดือนข้อมูล ณ เดือนมีนาคม 2562)
หมู่ที่1 ประชากร ชาย 16 คน หญิง 11 คน รวม 27 คน จำนวน 30 หลังคาเรือน
หมู่ที่5 ประชากร ชาย 7 คน หญิง 12 คน รวม 19 คน จำนวน 17 หลังคาเรือน
หมู่ที่6 ประชากร ชาย 199คน หญิง 246 คน รวม 445 คน จำนวน 117 หลังคาเรือน
หมู่ที่7 ประชากร ชาย 225 คน หญิง 238 คน รวม 463 คน จำนวน 123 หลังคาเรือน
หมู่ที่8 ประชากร ชาย 419 คน หญิง 452 คน รวม 871 คน จำนวน 283 หลังคาเรือน
หมู่ที่9 ประชากร ชาย 244คน หญิง 225 คน รวม 469 คน จำนวน 135 หลังคาเรือน
หมู่ที่10 ประชากร ชาย 284 คน หญิง 263 คน รวม 547 คน จำนวน 132 หลังคาเรือน
สภาพทางสังคม
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กก่อนวัยเรียน 2 แห่ง ได้แก่
1. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กวัดใหม่แสงอุทัยสามัคคี จำนวนนักเรียนประมาณ 20 คน
2. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กวัดโพธิ์ชัยหนองซองแมว จำนวนนักเรียนประมาณ 52 คน
สาธารณสุข
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโพน 1 แห่ง
ศูนย์สาธารณสุขมูลฐานชุมชน 5 แห่ง
ระบบเศรษฐกิจ
การเกษตร
ราษฎรส่วนใหญ่ประมาณร้อยละ 80 ประกอบอาชีพทำการเกษตรกรรมได้แก่ทำนา ปลูกข้าว ไร่มัน สำปะหลัง อ้อย ข้าวโพด ถั่วลิสง ส่วนพืชเศรษฐกิจ คือ พุทรา ยางพารา มะม่วง เป็นต้น รวมทั้งที่เหลือ ประกอบอาชีพส่วนตัวและรับจ้าง
การประมง
ราษฎรส่วนใหญ่จะมีการทำประมงเป็นรายได้ของครอบครัวแต่ทำขนาดเล็กสำหรับใช้บริโภคยังไม่มีการทำประมงเพื่อการค้าขาย
การปศุสัตว์
ราษฎรในพื้นที่ มีการปศุสัตว์ คือ การเลี้ยงควาย และการเลี้ยงสุกร ในบางหมู่บ้าน
การพาณิชย์และกลุ่มอาชีพ
- กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรทอผ้าไหมแพรวา บ้านหนองบอน หมู่ 10
- กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรทอผ้าไหมแพรวา บ้านหนองซองแมว หมู่ 9
- กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรหนองบอนสามัคคี บ้านหนองบอน หมู่ 10
- กลุ่มวิสาหกิจชุมชนหนองซองแมวแพรวา บ้านหนองซองแมว หมู่ 9
- กลุ่มแม่บ้านกระเป๋าถักโพนนาเรียง หมู่ 6
- กลุ่มเครื่องปั้นดินเผาบ้านใหม่ชัยมงคล หมู่ 8
- กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านโคกน้อย หมู่ 7
- กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านโพนนาเรียง หมู่ 6